Wie een televisieprogramma wil maken dat hoge kijkcijfers scoort, kan 
altijd bij Joop van den Ende terecht. Zo blijkt want de laatste Zomergasten-aflevering van dit seizoen scoorde dankzij de mediatycoon als gast een indrukwekkende 579.000 kijkers. Geen verrassing. Laten we zeggen dat de redactie van Zomergasten elk jaar hard haar best doet tenminste één gast uit te nodigen die ook het grote publiek aanspreekt.
En als dat dan ook nog Joop van den Ende is, heb je als programmamaker eigenlijk niets meer nodig, behalve wat licht en een camera.
De hele uitzending leek wel door Van den Ende zelf geproduceerd. Van begin tot eind voelde de kijker zich in zacht rood pluche gedrukt en galmde de musicalstemmetjes van achter de coulissen het stralende middelpunt genaamd Joop tegemoet. Zelfs de fragmenten waren stuk voor stuk uitgezocht op de hoogste entertainmentwaarde of mogelijkheid kortingsbonnen van de musical Tarzan te promoten. Alles leek moeiteloos geproduceerd, maar tot in de puntjes verzorgd, haast achteloos uit de mouw geschud van de man die in zijn leven al duizenden shows heeft bedacht, gemaakt en vertoond.
Het eerste fragment, een paar minuten oranjevoetbal van het afgelopen EK, bleek naadloos aan te sluiten op het allerlaatste fragment. Met de voetballers, voorzien van zwarte rouwband vanwege het dode kindje van Bhoularouz, uit het eerste fragment wilde Van den Ende een statement maken. Met de om haar zojuist overleden vader huilende maar dapper zingende Celine Dion als allerlaatste fragment werd dat eerste statement feilloos onderbouwd: the show must go on.
En tussen die fragmenten bleek Van den Ende veel meer dan een schimmige man op de achtergrond. Van den Ende is, zo blijkt, geen keiharde zakenman type John de Mol. Hij is geen zakkenvullende technocraat, geen gewiekste producer op zoek naar ijdele roem en het oneindige meer, meer en meer. Hij is zelfs geen luchtverplaatsende populist, waarschijnlijk niet eens een VVD-stemmer. Joop van den Ende bekende direct kleur, had geen masker op en gebruikte geen enkele verdichting of verdraaiing voor zijn gevoelens.
Hij bleek een warme, gepassioneerde en vooral betrokken man. Eentje die zonder de minste aarzeling zei dat Wilders en Verdonk gevaarlijke populisten zijn (“haatzaaiers”). Bos en Verhagen, “mensen die ook echt iets kunnen”, dat lag meer in zijn lijn. Zelfs Wim Kok werd bejubeld, in tegenstelling tot Pim Fortuyn, volgens Van den Ende “een man die nog nooit iets gepresteerd had in zijn leven behalve het schrijven van slechte boeken”.
Joop van den Ende, de man die het Nederlands publiek massaal aan de musical hielp, de commerciële televisie introduceerde en het volk nooit heeft willen verheffen maar slechts entertainen, is een ware nestor. Een éminence grise, zoals Bas Heijne het noemde. Iemand die zich zorgen maakte over de toestand van het land, met ouderwetse idealen (“Hoe heette die verschrikkelijk enge rechtse meneer ook alweer? Ohja, Janmaat”), en gedachten die je niet verwacht bij entertainmentbazen, grote producers, televisiebobo’s of investeerders.
Aardige oude man of niet, hij wist exact wat hij deed. Zonder enige moeite, of tegenstand, nam hij het programma over. Zodra de studioverlichting aanging, claimde Van den Ende het podium. De vraag is natuurlijk of Bas Heijne zich volledig liet verrassen en te laat besefte dat niet hij maar zijn gast Zomergasten presenteerde, of dat hij bewust terugtrad. Het is op zijn minst opvallend dat Heijne, die in het verleden nou niet bepaald jubelend over Van den Ende schreef (“Van den Ende is verantwoordelijk voor de verpaupering van het televisie-aanbod”), nauwelijks een kritische vraag stelde. Heel even kwam Heijne, tussen neus en lippen door, terug op zijn kritische columns, maar van een wedstrijd “hoge cultuur” versus “lage cultuur” was in het geheel geen sprake. Van den Ende sprak (en glom, straalde, entertainde), Heijne zat erbij en keek er tevreden naar.
Was het een spannende uitzending? Nee. Was het een intense uitzending? Nee. Was het een avondvullend programma waar de kijker zich vanaf het allereerste moment niet meer van kon losmaken? Ja.
Of dat de opzet van Zomergasten is, is nog maar de vraag. Maar een boeiende Zomergasten met een hoge entertainmentwaarde en heel veel kijkers, dat is ook wat waard.
De Zomergasten-rencensies zijn een product van Bert Brussen.
Het was gewoon een mooie avond, waarin we ook hebben geleerd, en dat Bert was de rode draad, leren kijken. En laten zien hoe het ook kan. Het was zeker geen reclameblok voor v.d. Ende. Wie dat zegt heeft niet goed gekeken. Maar ja, ieder kijkt op zijn manier. En dat mag. Mij is een ding duidelijk na 3 uur, Joop is niet de enge zakenman, maar eerder iemand die iets wil delen. Dat was ook de reden van de Tarzan kaartjes. Om ook mensen die een kleine beurs hebben daar naar toe te laten gaan.
Wat mij betreft was een 9.
O ja jammer dat je het nieuwtje niet meldt Bert, van de samenwerking van Joop met Paul de Leeuw, of was je toen al afgehaakt?
@Ramon: nee het nieuwtje over de investering met Paul de Leeuw staat gelinkt onder het woordje “investeerders”.
Het leek me niet nuttig daar over te schrijven aangezien alle media dat al als serieus nieuwsfeit hebben opgepikt. Vandaar de link naar het nieuwsbericht.
Ik was niet afgehaakt: ik heb me nog vermaakt met Bas Heijne’s gortdroge reactie: “Nou, ik raak er al helemaal opgewonden van”.
Nee oke! Duidelijk!
Maar ik blijf zeggen dat het een pracht uitzending was
welnu bert, dan nu een compliment voor jou, want dankzij jou was ik elke week weer benieuwd, ja zelfs hongerig, naar jouw commentaar. je hebt het niet alleen goed geanalyseerd maar ook mooi verwoord en duidelijk persoonlijke mening en inhoud gescheiden. dit levert een mooi staaltje commentaar op waar menigeen recensent wat van kan o[psteken. kun jij in dit kader niet die irritante, nukkerige wim de jong (volkskrant) vervangen?
Idd, bedankt Bert. Las je reacties met veel plezier. Toch nog even over de uitzending. Want er zijn verschillende meningen over de Joop van den Ende show.
Tenenkrommend was het niet. Spannend was het allerminst. Ik heb me in tijden niet zo verveeld als gisteravond tijdens de laatste aflevering van Zomergasten 2008. Vijf keer weg- en terugezapt, want…een avond met Joop KON toch niet saai worden?
Het begin was goed. The show must inderdaad go on. Deze show (want ja, Ramon, ik heb ondanks het tijdelijk onderbreken van de uitzending goed gekeken, het was idd zoals Bert zei gewoon een (one-man) ‘show’) had wat mij betreft kunnen worden ingekort. Joop is inderdaad een lieve aardige en slimme tv-man in hart en nieren. Maar veel interessants kwam er niet uit. Ik weet nu in ieder geval in hoeveel landen Joop actief is met zijn bedrijf, en hoeveel mensen bij hem in dienst zijn! Linda de Mol en Henk Jan Smits hadden de voorgaande jaren al bewezen dat gevestigde showbizz types dikwijls ijdel zijn. Een tunnelvisie hebben en iets teveel voor de camera hebben gestaan om nog vanaf een afstand kritisch naar zichzelf te kijken. En nog belangrijker, met weinig inprirerende onderwerpen op de proppen komen. Zie ook gisteravond Joop van den Ende weer. En dan is het Bas licht te verwijten (en daarmee wellicht de Zomergasten redactie) dat hij niet wat brutaler te werk ging.
Ik zou Zomergasten willen vragen volgend jaar gewoon weer interessante en inprirerende gasten in de uitzending te halen die 3 uur lang kunnen boeien. Zoals Willem Schinkel vorige week, of Robert Dijkgraaf een paar jaar geleden! Voor de Linda de Mollen en Henk Jan Smitsen van deze wereld hebben we nog altijd TV Toppers.
Jurre
“kun jij in dit kader niet die irritante, nukkerige wim de jong (volkskrant) vervangen?”
Dat zou ie willen, althans dat iemand hem vervangt niet perse ik, weet ik toevallig. Maar vind eens iemand. Daar krijgt de Volkskrant nog een hele kluif aan, Wim de Jong vervangen.
Want het is een zware baan. Elke dag een degelijke recensie schrijven (elke dag!) betekent ook elke dag verplicht televisie kijken.
En als je dan ook nog weet hoe weinig dat betaalt, begin je daar niet zo snel aan.
Bij de NRC hebben ze dat handiger aangepakt, daar schrijven meerdere televisierecensenten.
ok bert, ben ik weer gesterkt in mijn intuitieve voorkeur voor nrc(next).
next… dat is iets anders he Roos…da’s het jeugdjournaal van de echte krant.
ok jack, maar nog altijd beter dan de volkskrant….haha